Ngoài trường hợp chấm dứt quan hệ hôn nhân do ly hôn, thì một trong những lý do mà hôn nhân vợ chồng được cho là tự động chấm dứt, đó là vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết.
1. Thời điểm chấm dứt hôn nhân
Hôn nhân sẽ chấm dứt do vợ, chồng chết, được tính kể từ thời điểm vợ, chồng chết.
Nếu Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết, thì thời điểm hôn nhân chấm dứt được xác định theo ngày chết được ghi trong bản án, quyết định của Tòa án.
2. Giải quyết tài sản của vợ, chồng
Trường hợp cả vợ và chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì tài sản của vợ, chồng được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế, các đồng thừa kế sẽ tiến hành khai thừa kế theo pháp luật và chuyển tài sản từ người chết qua các đồng thừa kế.
Trong trường hợp chỉ một bên vợ hoặc chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì tài sản của vợ chồng được giải quyết như sau:
– Khi chỉ có một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết, thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận khác trong thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
Trong trường hợp việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia đình thì vợ, chồng có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy định của Bộ luật dân sự.
Tài sản của vợ chồng trong kinh doanh được giải quyết phương thức trên, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác.
Giải quyết vấn đề khi vợ, chồng bị tuyên bố là đã chết trở về
Đối với quan hệ nhân thân:
Khi có Quyết định hủy bỏ tuyên bố một người là đã chết, và vợ hoặc chồng của người đó chưa kết hôn với người khác, thì quan hệ hôn nhân được khôi phục kể từ thời điểm kết hôn.
Trường hợp Toà án đã giải quyết việc ly hôn theo yêu cầu của một bên, thì quyết định cho ly hôn vẫn có hiệu lực pháp luật.
Trường hợp sau khi tuyên bố một người đã chết, thì nếu vợ hoặc chồng của người đó đã kết hôn với người khác thì quan hệ hôn nhân được xác lập sau có hiệu lực pháp luật.
Đối với quan hệ tài sản:
Phần quan hệ tài sản của người bị tuyên bố là đã chết trở,sau đó về với người vợ hoặc chồng thì được giải quyết như sau:
– Trong trường hợp hôn nhân được khôi phục thì quan hệ tài sản được khôi phục kể từ thời điểm quyết định của Tòa án hủy bỏ tuyên bố chồng, vợ là đã chết có hiệu lực. Nhưng tài sản do vợ, chồng có được kể từ thời điểm quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực đến khi quyết định hủy bỏ tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực là tài sản riêng của người đó.
– Trong trường hợp quan hệ hôn nhân không được khôi phục, thì tài sản có được trước khi quyết định của Tòa án về việc tuyên bố vợ, chồng là đã chết có hiệu lực mà chưa chia được thì sẽ giải quyết như chia tài sản khi ly hôn.
