THỦ TỤC HÒA GIẢI CÓ PHẢI LÀ YÊU CẦU BẮT BUỘC TRONG TẤT CẢ CÁC VỤ VIỆC DÂN SỰ KHÔNG?

• Nguyên tắc hòa giải trong tố tụng dân sự được quy định như thế nào?
Căn cứ tại Điều 10 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 về hòa giải trong tố tụng dân sự như sau: Tòa án có trách nhiệm tiến hành hòa giải và tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ việc dân sự theo quy định của Bộ luật này.
Căn cứ tại Điều 205 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 về nguyên tắc tiến hành hòa giải:
1. Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án, Tòa án tiến hành hòa giải để các đương sự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những vụ án không được hòa giải hoặc không tiến hành hòa giải được quy định tại Điều 206 và Điều 207 của Bộ luật này hoặc vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn.
2. Việc hòa giải được tiến hành theo các nguyên tắc sau đây:
a) Tôn trọng sự tự nguyện thỏa thuận của các đương sự, không được dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực, bắt buộc các đương sự phải thỏa thuận không phù hợp với ý chí của mình;
b) Nội dung thỏa thuận giữa các đương sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Như vậy, hòa giải là một thủ tục trong quá trình tiến hành tố tụng của một vụ án. Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án, Tòa án là cơ quan có trách nhiệm tiến hành hòa giải nhằm tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự thỏa thuận với nhau các vấn đề cần được giải quyết.
• Thủ tục hòa giải là yêu cầu bắt buộc trong tất cả các vụ việc dân sự đúng không?
Theo Điều 206 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về những vụ án dân sự không được hòa giải, cụ thể:
1. Yêu cầu đòi bồi thường vì lý do gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước.
2. Những vụ án phát sinh từ giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.
Theo Điều 207 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về những vụ án dân sự không tiến hành hòa giải được, bao gồm:
1. Bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đã được Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn cố tình vắng mặt.
2. Đương sự không thể tham gia hòa giải được vì có lý do chính đáng.
3. Đương sự là vợ hoặc chồng trong vụ án ly hôn là người mất năng lực hành vi dân sự.
4. Một trong các đương sự đề nghị không tiến hành hòa giải.
Như vậy theo các quy định trên, không phải vụ việc dân sự nào cũng bắt buộc tiến hành thủ tục hòa giải. Nếu vụ án dân sự thuộc các trường hợp không được hòa giải hoặc không hòa giải được theo quy định trên thì thẩm phán không bắt buộc phải thực hiện thủ tục hòa giải trong quá trình thụ lý và giải quyết vụ án.