Câu hỏi tư vấn:
Cha đứng tên đồng sử dụng QSD đất và QSH nhà ở cùng với bà nội và người chú. Người chú đã thế chấp nhà đất trên và được vay vốn ngân hàng với tư cách cá nhân. Khi cha chết thì người chú vẫn chưa đáo hạn trả nợ ngân hàng. Vậy các đồng thừa kế của người chết có phải liên đới trả nợ vay của người chú không? Các đồng thừa kế muốn khai di sản thừa kế được không và thủ tục như thế nào? Kính nhờ luật sư tư vấn giúp.
Trả lời:
Người chú đã đi thế chấp căn nhà với tư cách cá nhân và có sự đồng ý của người cha và bà nội, theo quy định tại K2 Điều 64 NĐ 43/2014: “Hợp đồng, văn bản giao dịch về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của nhóm người sử dụng đất, nhóm chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phải được tất cả các thành viên trong nhóm ký tên hoặc có văn bản ủy quyền theo quy định của pháp luật về dân sự, trừ trường hợp các chủ sở hữu căn hộ cùng sử dụng chung thửa đất trong nhà chung cư”. Ngoài ra Điều 145 Luật nhà ở 2014 cũng quy định rằng “Việc thế chấp nhà ở thuộc sở hữu chung phải được sự đồng ý bằng văn bản của các chủ sở hữu nhà ở thuộc sở hữu chung, trừ trường hợp thế chấp nhà ở thuộc sở hữu chung theo phần. Các chủ sở hữu nhà ở thuộc sở hữu chung hợp nhất có trách nhiệm liên đới trong việc thực hiện nghĩa vụ của bên thế chấp nhà ở theo quy định của Bộ luật dân sự”. Như vậy, người chú đã thế chấp tài sản hợp pháp với sự đồng ý của các đồng sở hữu.
Vậy các đồng thừa kế của người chết có phải liên đới trả nợ vay của người chú không? Các đồng thừa kế muốn khai di sản thừa kế được không và thủ tục như thế nào?
Nếu người chú vẫn chưa đáo hạn trả nợ ngân hàng, đến hạn thì ngân hàng sẽ thực hiện các biện pháp theo quy định pháp luật để yêu cầu người vay phải trả nợ và để đảm bảo thực hiện được việc thi hành án theo Bản án hoặc Quyết định có hiệu lực pháp luật, thì có thể sẽ kê biên, tổ chức bán đấu giá tài sản thế chấp theo quy định. Do xác định bên vay là cá nhân nên chỉ có người chú phải chịu trách nhiệm thanh toán tiền vay, những đồng sở hữu không có trách nhiệm liên đới.
Các đồng thừa kế muốn thực hiện được thủ tục khai di sản thừa kế, thì phải tất toán khoản vay trên và tiến hành xoá thế chấp, thực hiện quy trình khai nhận thừa kế theo pháp luật, nếu không có di chúc.
Hồ sơ cần chuẩn bị như sau:
+ Giấy chứng tử của người chết, giấy chứng tử của ông nội( nếu chết), Giấy đăng ký kết hôn của người chết. Giấy khai sinh của con.
+ Các giấy tờ nhân thân: Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân hoặc hộ chiếu hoặc sổ hộ khẩu, sổ tạm trú… của người khai nhận di sản thừa kế
+ Các giấy tờ về tài sản: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và qyền sở hữu nhà ở, Thông báo lệ phí trước bạ.
