Ly hôn có thể được xem là giải pháp cuối cùng của các cặp vợ chồng khi không thể tiếp tục sống chung nhằm giảm bớt sự tổn thương cho cả đôi bên. Tuy nhiên, người chịu thiệt thòi nhất khi cha mẹ ly hôn chính là những đứa con không nhận được tình thương trọn vẹn của cả cha hoặc mẹ, vì vậy khi giải quyết ly hôn tòa án luôn cân nhắc, xem xét toàn diện các điều kiện để quyết định giao con chưa thành niên cho bên nào tiếp tục nuôi dưỡng.
Theo quy định tại K3 Điều 81 Luật HN &GĐ 2014 thì “Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con hoặc cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con”. Tuy nhiên, luật không hướng dẫn cụ thể trường hợp nào được xem là người mẹ không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con. Vì vậy, dựa vào quy định tại K3 Điều 81 nêu trên, con dưới 36 tháng tuổi tòa án đều giao cho người mẹ trực tiếp nuôi dưỡng mà không xem xét đến quyền lợi của con, dẫn đến người con không được sống và giáo dục trong môi trường tốt nhất.
Để khắc phục tình trạng, ngày 14/12/2022 Chánh án tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Quyết định số: 323/QĐ-CA công bố án lệ số 54/2022/AL được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 07 tháng 9 năm 2022. Trong đó, Án lệ xác định trường hợp vợ chồng ly hôn mà có tranh chấp quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi, nếu người cha đãtrực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng con từ khi mới sinh ra, có điều kiện về kinh tế và môi trường sống tốt. Người mẹ không trực tiếp nuôi con từ khi sinh ra, hiện con đã quen với điều kiện, môi trường sống và được người cha nuôi dưỡng, chăm sóc đảm bảo trong điều kiện tốt nhất; nếu giao con cho mẹ nuôi dưỡng sẽ gây sự xáo trộn, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của con. Do đó, trong những trường hợp này, quyền nuôi dưỡng con dưới 36 tháng tuổi sẽ được giao cho người cha, không rập khuôn giao cho người mẹ nuôi dưỡng.
Như vậy, từ nay người cha cũng được quyền đề nghị tòa án giao quyền trực tiếp nuôi con dưới 36 tháng tuổi khi ở vào trường hợp trên và chứng minh được mình có điều kiện tốt để chăm sóc, nuôi dưỡng con.
