Không ít trường hợp hàng xóm có tranh chấp với nhau mà nguyên nhân là do xây nhà đã làm nứt tường, lún nền nhà kế cận. Vậy trong trường hợp này bên gây ra thiệt hại phải bồi thường như thế nào và trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc hạn chế tình trạng này ra sao?.
Tại Điều 174 Bộ luật Dân sự 2015, về nghĩa vụ tôn trọng quy tắc xây dựng quy định: Khi xây dựng công trình, chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản phải tuân theo pháp luật về xây dựng, bảo đảm an toàn, không được xây vượt quá độ cao, khoảng cách mà pháp luật về xây dựng quy định và không được xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu, người có quyền khác đối với tài sản là bất động sản liền kề và xung quanh.
Căn cứ khoản 1 Điều 584, Điều 585 Bộ luật Dân sự 2015, khi có hành vi xâm phạm tài sản của người khác mà gây thiệt hại thì người gây ra thiệt hại phải bồi thường. Do đó, nếu xây nhà làm nứt tường nhà hàng xóm thì sẽ phải bồi thường cho hàng xóm theo đúng thiệt hại thực tế xảy ra trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác. Thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thoả thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.Đồng thời, Điều 605 Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng quy định về việc bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác gây ra như sau: Chủ sở hữu, người chiếm hữu, người được giao quản lý, sử dụng nhà cửa, công trình xây dựng khác phải bồi thường thiệt hại do nhà cửa, công trình xây dựng khác đó gây thiệt hại cho người khác. Khi người thi công có lỗi trong việc để nhà cửa, công trình xây dựng khác gây thiệt hại thì phải liên đới bồi thường.
Theo đó, Bộ luật Dân sự yêu cầu chủ sở hữu công trình đang xây dựng phải bồi thường trong trường hợp làm nứt tường nhà hàng xóm. Nếu người thi công xây dựng cũng có lỗi thì phải liên đới bồi thường.
Về biện pháp chế tài áp dụng đối với hành vi gây thiệt hại trong xây dựng
Theo khoản 2 Điều 31 Nghị định 16/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng quy định như sau: Xử phạt đối với hành vi tổ chức thi công xây dựng công trình vi phạm quy định về quản lý chất lượng công trình xây dựng gây lún, nứt hoặc hư hỏng công trình hạ tầng kỹ thuật, công trình lân cận hoặc gây sụp đổ hoặc có nguy cơ gây sụp đổ công trình lân cận nhưng không gây thiệt hại về sức khỏe, tính mạng của người khác như sau:
